Απόσπασμα από το βιβλίο Ευθυμία Μικελάτου, “Μακιγιάζ Διαρκείας με Δερματοστιξία”,εκδόσεις ΓΣΕΒΕΕ
Βιβλιογραφικές αναφορές και έρευνες μαρτυρούν την χρήση χρωστικών ουσιών για την διακόσμηση του σώματος με διάφορες τεχνικές σε αρχαίους και νεώτερους πολιτισμούς.
Ο θαλασσοπόρος Τζέιμς Κουκ επιστρέφοντας από την Χαβάη στην Ευρώπη τον Φεβρουάριο του 1779, περιέγραφε στις ιστορίες του εικόνες από τα νησιά της Πολυνησίας. Εντυπωσιακή ήταν, έγραφε, η εμφάνιση των ιθαγενών κατοίκων της, οι οποίοι έφεραν Tahitian tatau. Έκτοτε παρέμεινε στην Αγγλική γλώσσα η λέξη τατουάζ.
Στην γλώσσα της Πολυνησίας η λέξη «τατουάζ» σημαίνει αυτόν που δίνει πνοή σε όλα τα έμβια, ενώ το «τα» σημαίνει σχέδιο. Έτσι η λέξη τατουάζ δηλώνει την θεϊκή πνοή πάνω στο γήινο σώμα, για να το προστατεύσει από το άγνωστο κακό .Η τέχνη του τατουάζ στην Πολυνησία ονομάζεται «Tatatau».
Η δερματοστιξία είναι μια μορφή τέχνης με την οποία οι άνθρωποι εκφράζουν την πίστη τους στα θεία, τον έρωτα, την κοινωνική τους θέση, την κουλτούρα τους, τον χαρακτήρα τους ή μεταφέρουν μηνύματα σε ζωντανό καμβά.
Σήμερα είναι διαδεδομένο τόσο ανάμεσα στην νεολαία, αποτυπώνοντας σχέδια και κείμενα στο δέρμα, όσο και σε ενήλικες οι οποίοι θεωρούν γοητευτικό να ζωγραφίζουν το σώμα τους.
Το τατουάζ διαχρονικά έχει χρησιμοποιηθεί από τους ανθρώπους ως μέσο άμυνας απέναντι σε εχθρούς, επικοινωνίας και αναφοράς στο κοινωνικό περιβάλλον, καλλωπισμού, σήμανσης κοινωνικής ομάδας (κατάδικοι, δούλοι, φυλή), για θρησκευτικούς και λατρευτικούς λόγους, προκειμένου να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, να συμμετέχουν σε τελετές μύησης. Η πρωτόγονη δερματοστιξία χρησιμοποιούσε χρωστικές όπως ο καπνός, η στάχτη, εκχυλίσματα φρούτων και φυτών, κ. ά.
Ως μέσα διάστιξης επινοούσαν διαφορετικά και ποικίλα εργαλεία όπως: οστά από ζώο ή ψάρι, μυτερά κομμάτια ξύλου, κεραμικά και μεταλλικά αντικείμενα. Η δερματοστιξία υπήρξε μέρος της κουλτούρας τόσο των πρώιμων πολιτισμών της Ευρασίας, της Αφρικής, της Ινδίας, της Πολυνησίας, της Νέας Ζηλανδίας, των Ινδιάνων, των λαών της Μέσης Ανατολής και των Ευρωπαϊκών πολιτισμών.
Ο “Iceman”-ο ανθρώπινος σκελετός που βρέθηκε στα σύνορα Αυστρίας- Ιταλίας- τοποθετείται από τους αρχαιολόγους στην χάλκινη εποχή, περί το 5.300π.χ και φέρει δερματοστιξίες που σχηματίζουν ένα σταυρό με μικρές τελείες πίσω από το γόνατο, γραμμές στους αστραγάλους και στην περιοχή των νεφρών. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι ήταν πρόσωπο λατρείας της φυλής του.
Ο «Ιππέας των Σκύθων» θαμμένος μαζί με το άλογο και τους υπηρέτες του κάτω από τους πάγους της Νότιας Σιβηρίας για πάνω από 2.500 χρόνια, έφερε στο σώμα του σχέδια αναπαράστασης τοτέμ και θηραμάτων. Τα σχέδια που διακοσμούσαν το σώμα του έμοιαζαν με την λαϊκή τεχνοτροπία των Σκύθων όπως τα χάραζαν στο ξύλο, το δέρμα και το μέταλλο.
Στην αρχαία Ελλάδα η τεχνική της δερματοστιξίας διδάχθηκε από τους Πέρσες και την χρησιμοποιούσαν για τον στιγματισμό των σκλάβων και των εγκληματιών, όπως αναγράφεται σε κείμενα του Ηρόδοτου, του Πλούταρχου, του Πλάτωνα, του Αριστοφάνη. Η δερματοστιξία θεωρείτο βαρβαρική συνήθεια. Μόνο στην Θράκη οι γυναίκες έκαναν τατουάζ στο σώμα για τελετουργικούς , σημειολογικούς και θρησκευτικούς σκοπούς.
Οι Ρωμαίοι γνώρισαν την τέχνη του τατουάζ από τους Έλληνες. Μέχρι την επικράτηση του Χριστιανισμού (325μ.χ), εφαρμοζόταν ευρέως η δερματοστιξία στους μισθοφόρους του στρατού για να μην λιποτακτούν, στους εγκληματίες και σε άτομα κατώτερων κοινωνικών τάξεων.
Οι Βίκινγκς και οι Κέλτες καθώς και οι σύγχρονοι απόγονοι τους θεωρούν ακόμη και σήμερα σημαντική την διακόσμηση του σώματος τους με σχέδια υψηλής τέχνης και πλούσιου διακόσμου. Τα σχέδια αυτά θεωρούνται body art από άποψη καλλιτεχνικής αξίας και παραμένει μέρος της παράδοσης τους. Είναι περίτεχνα έντονα σχέδια γεωμετρικά ή αφηρημένα με συμβολισμούς και αναφορές στην πορεία της ζωής τους. Τα χρησιμοποίησαν ως πολεμική στολή αλλά και ως παγανιστικά και λατρευτικά σύμβολα.
Οι Άγγλοι και Δανοί έφεραν διακοσμητικά σχέδια με τατουάζ στο σώμα, τα οποία συμβόλιζαν τους οικογενειακούς τους δεσμούς.
Μάλιστα ο Σάξονας βασιλιάς Χάρολντ, όταν έπεσε νεκρός στο πεδίο της μάχης του Χέιστινγκς, πάνω στο σημείο της καρδιάς του είχε τατουάζ με το όνομα της αληθινής αγαπημένης του ‘Edith’.
Η ίδια συνήθεια παραμένει αναλλοίωτη μέχρι τις μέρες μας και έτσι πολλοί ερωτευμένοι χαράσσουν το όνομα του αγαπημένου προσώπου στο σώμα τους.
Οι Αιγύπτιοι μέσα από τους εμπορικούς δρόμους προς την Κρήτη, την Ελλάδα, την Περσία και την Αραβία μετέδωσαν την τέχνη της διάστιξης και της διακόσμησης του σώματος στους Κινέζους.
Αργότερα οι Κινέζοι μέσα από τους δρόμους του μεταξιού, διέδωσαν το τατουάζ στην Ιαπωνία και την Ινδονησία. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως εδώλια με μαγικά και θρησκευτικά σχέδια. Αργότερα τα σχέδια έγιναν περίτεχνα και απεικόνιζαν ολόκληρες σκηνές, εικόνες και τοπία. Υπήρχαν δυο κατηγορίες τατουάζ: ένα για τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα και ένα για να στιγματίσουν εγκληματίες. Οι Σαμουράι έφεραν ζωγραφική από τατουάζ στο σώμα τους. Οι γκέισες και οι εταίρες επίσης διακοσμούσαν το σώμα τους συχνά με πολύπλοκες καλλιτεχνικές δημιουργίες από τατουάζ. Στην αυστηρή κοινωνία της Ιαπωνίας, η κλοπή τιμωρούνταν με θάνατο. Η ποινή αντικαταστάθηκε αργότερα με ένα σχέδιο τατουάζ στο μέτωπο ή το χέρι, ανάλογα με την σοβαρότητα του αδικήματος. Το τατουάζ αυτό έκανε ακόμη και την οικογένεια του στιγματισμένου ατόμου να το απομονώνει και να το εκδιώκει.
Οι αυτόχθονες Ιάπωνες Ainu, σχεδίαζαν τατουάζ στο σώμα τους ακόμη και από την ηλικία των πέντε και έξι χρονών. Συνήθως άρχισαν την διακόσμηση τους από την ηλικία των 10-13 ετών. Τα σχέδια στο σώμα συμπλήρωναν και έμοιαζαν με την παραδοσιακή τους φορεσιά. Η δερματοστιξία στο πρόσωπο τους γινόταν γύρω από το περίγραμμα των χειλιών, τα μάγουλα και το μέτωπο.Πίστευαν ότι η δερματοστιξία είχε θεραπευτικές ιδιότητες. Κυρίως την έφεραν ως λατρευτική-φυλετική-θρησκευτική και σεξουαλική ιδιότητα.
Στην Μέση Ανατολή, στην περιοχή που σήμερα είναι το Ιράκ, οι γυναίκες τόνιζαν το περίγραμμα των ματιών με μαύρο χρώμα-μερικές φορές με αποκρουστικό τρόπο- τον λαιμό και τους μαστούς τους. Έφτιαχναν γύρω από το στήθος μισοφέγγαρα, αστέρια και κύκλους με γαλαζωπό χρώμα. Οι μητέρες των φελάχων στόλιζαν τον κορμό γύρω από το στήθος μέχρι την μέση με λουλούδια και στεφάνια, ζώνες και αλυσίδες. Ακόμη, στόλιζαν τα σφυρά και τα πόδια με γραμμικά σχέδια.
Στην Ινδία, η παράδοση του τατουάζ παραμένει ανέπαφη στο πέρασμα των αιώνων. Ο στολισμός του σώματος γίνεται με μόνιμη βαφή ή χένα και τα σχέδια ποικίλλουν ανάλογα με την κοινωνική θέση. Η κάθε φυλή φέρει τον δικό της διάκοσμο και πιστεύουν ότι για να έχει υγεία το ανθρώπινο σώμα, πρέπει να είναι βαμμένο με χρώμα. Τα μικρά κορίτσια, οι έγκυες, οι νύφες διακοσμούν τα πόδια, τα χέρια, το σώμα με σχέδια, για να έχουν υγεία και καλή τύχη. Τα χρώματα που χρησιμοποιούν στα τατουάζ επίσης συμβολίζουν διαφορετικές ιδιότητες. Το κόκκινο σημαίνει θερμότητα και πνευματική ενέργεια, το μπλε πνευματικότητα και ερωτισμό, το πράσινο ελπίδα και αισιοδοξία κ.ά.
Στην Πολυνησία, το τατουάζ στο σώμα έδειχνε χαρά και μηνύματα, ωστόσο πίστευαν στην θεϊκή προέλευση του. Κάτω από τον καυτό ήλιο περίσσευαν τα ρούχα, αλλά τα σχέδια πάνω στο ζωντανό ανθρώπινο δέρμα έδειχναν την προσωπικότητα, την δύναμη, την κοινωνική τάξη, τον χαρακτήρα και την σεξουαλικότητα του ατόμου. Ο άντρας σχεδίαζε τον χαρακτήρα του σαν ανεξίτηλη στολή με σχέδια τατουάζ πάνω στο σώμα του. Οι γυναίκες έφτιαχναν περιορισμένα μόνο σχέδια και σχήματα στα χέρια, τα πόδια και τους γοφούς και μόνο μέχρι την ενηλικίωση τους στα 11-12 χρόνια τους. Οι άνδρες όμως ζωγράφιζαν κάθε σημείο στο σώμα τους με κάθε είδους σχέδια και μέχρι τα 30 χρόνια τους. Όταν οι άνδρες και οι γυναίκες έφταναν στην ηλικία όπου δεν επιτρεπόταν να προσθέσουν άλλο τατουάζ στο σώμα, συμμετείχαν σε μια τελετουργία με μουσική από φλογέρες, κρουστά και αυλούς για να το γιορτάσουν.
Οι Μαορί της Νέας Ζηλανδίας είχαν αποκτήσει εντυπωσιακή τεχνική και μοναδική δεξιοτεχνία. Τα φυλετικά σχέδια των Μαορί αποκαλούνται Moko ή Maori tattooing. Άλλοτε συμβόλιζαν ή αντιπροσώπευσαν ένα σημαντικό πρόσωπο.
Οι ιθαγενείς Ινδιάνοι της Αμερικής ήταν πιστοί μέχρι θανάτου στην χάραξη σχεδίων στο σώμα τους, μάλιστα συμβόλιζε την έναρξη της ενηλικίωσης τους. Οι μαρτυρίες όμως σχετικά με τα μοτίβα και την τεχνική είναι ελάχιστα.
Οι σύγχρονοι Αμερικανοί σχεδιάζουν τατουάζ, ως χαρακτηριστικό επιτυχίας, διαφοροποίησης ή δήλωσης χαρακτήρα. Ιδιαίτερα μετά τον εμφύλιο έγιναν δημοφιλή ανάμεσα στους στρατιώτες και συνέχεια στο ευρύ κοινό. Δημοφιλείς ροκ και πανκ σταρ έκαναν μόδα το τατουάζ ανάμεσα στους νέους, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να τους μιμηθούν.
Στην Ευρώπη το τατουάζ δεν έπαψε να υπάρχει και σήμερα είναι μέσο ελεύθερης έκφρασης για νέους και ενήλικες. Δηλώνουν με σχήματα και λέξεις τα πνευματικά τους πιστεύω, τον χαρακτήρα, την πίστη, τις πολιτικές και φίλαθλες προτιμήσεις τους, κυρίως όμως την συναισθηματική και πνευματική τους κατάσταση.
Με τις μεγάλες εξερευνήσεις και την ίδρυση των αποικιακών αυτοκρατοριών, τα ήθη και έθιμα των γηγενών κατοίκων μεταδόθηκαν στους αποίκους.
Είμαστε φανατικοί της τελειότητας, αφοσιωνόμαστε στην επιθυμία σας για αντιγήρανση, ανανέωση, λεπτή σιλουέτα.
Δημιουργούμε μαζί τις προϋποθέσεις για την επιτυχία κάθε στόχου σας.
Επιτρέψτε μας να αναδείξουμε την ομορφιά σας και νιώστε τη δύναμη της!